Railway Ticket Concession Eligibility रेल्वे तिकिटांवर २५% ते १००% सवलत मिळवण्याचे मार्ग! दिव्यांग, रुग्ण, विद्यार्थी आणि इतर पात्र प्रवाशांसाठी सवलतींचा तपशील. सवलतीसाठी लागणारी कागदपत्रे, फॉर्म, आणि पात्रता जाणून घ्या.
Railway Ticket Concession Eligibility
भारतातील रेल्वे सेवा केवळ प्रवासाचे साधन नाही, तर अनेकांसाठी आर्थिक मदतीचा आधार आहे. भारतीय रेल्वे 23 वेगवेगळ्या श्रेणीत २५% ते १००% पर्यंत सवलत देते. ही सवलत दिव्यांग, गंभीर रुग्ण, विद्यार्थी, संशोधन अभ्यासक, प्रशिक्षणार्थी यांसारख्या पात्र प्रवाशांना लागू होते.
👉रेल्वेमध्ये मोफत प्रवास करण्यासाठी क्लिक करा👈
1. दिव्यांग व्यक्तींना मिळणाऱ्या सवलती
पात्र गट:
- शरीराने अपंग
- दृष्टिहीन (Blind)
- मूक-बधीर
- मतिमंद
- पॅराप्लेजिक (Paraplegic)
सवलती:
- 75% सवलत: सेकंड क्लास, स्लिपर, फर्स्ट क्लास, 3AC, AC चेअर कार
- 50% सवलत: 1AC आणि 2AC
- 25% सवलत: राजधानी/शताब्दीच्या 3AC किंवा चेअर कार
- MST आणि QST पासवर: 50% सवलत
- एस्कॉर्टसाठी सवलत: दिव्यांगासोबत असणाऱ्या व्यक्तीलाही ही सवलत लागू होते
हे ही पाहा : मंत्रिमंडळ बैठकीत ६ महत्त्वाचे निर्णय | कृत्रिम वाळू धोरण, ITI आधुनिकीकरण आणि रस्त्यावरच्या मुलांसाठी योजना
आवश्यक कागदपत्रे:
- सरकारी डॉक्टर सर्टिफिकेट (Doctor’s Certificate with photo)
- ट्रेन तिकिट कन्सेशन फॉर्म (Available in Hindi & English)
👉 डाउनलोड फॉर्म लिंक (Official IRCTC/Indian Railways):
https://vikaspedia.in/social-welfare/disabled-welfare/schemes/concession-provided-by-indian-railways
👉तुम्हीही वारंवार पर्सनल लोन घेता? मग ‘हे’ ५ मोठे तोटे समजून घ्या👈
2. रुग्णांसाठी रेल्वे तिकिट सवलती
पात्र रुग्ण:
- कर्करोग रुग्ण (Cancer Patient)
- थॅलेसेमिया आणि सिकल सेल अॅनिमिया
- हृदयविकार / किडनी / डायलिसिस / हार्ट सर्जरी
- हेमोफिलिया रुग्ण
- टीबी, एड्स रुग्ण (ART सेंटर्समध्ये उपचार करणारे) Railway Ticket Concession Eligibility
सवलती:
- 100% सवलत: स्लिपर क्लास व 3AC (Cancer/TB Patients)
- 75% सवलत: 2nd, Sleeper, 3AC, AC चेअर कार
- 50% सवलत: 1AC आणि 2AC
- UPSC सवलत तिकीट: UPSC परीक्षा/चाचणीसाठी सवलत
- एस्कॉर्टसाठी सवलत: पेशंटबरोबरच्या व्यक्तीलाही सवलत
हे ही पाहा : धान उत्पादक शेतकऱ्यांना हेक्टरी ₹20,000 बोनस – पात्रता, वितरण, आणि ताजे अपडेट्स
आवश्यक प्रमाणपत्र:
- सरकारी/मान्यताप्राप्त हॉस्पिटलचे सर्टिफिकेट
- Outward आणि Return Journey फॉर्म
📝 ART सेंटर्सकडून एड्स रुग्णांसाठी अधिकृत सर्टिफिकेट लागतं
3. विद्यार्थ्यांसाठी रेल्वे तिकिट सवलती
पात्र विद्यार्थी:
- शालेय विद्यार्थी (ग्रामीण व शहरी भागातले)
- SC/ST श्रेणीतील विद्यार्थी
- मुली (Graduation पर्यंत) आणि मुले (12वी पर्यंत)
- UPSC, SSC, NET परीक्षा देणारे
- संशोधन विद्यार्थी (Research Scholars)
- मरीन इंजिनिअरिंग / वर्क कॅम्प विद्यार्थी
हे ही पाहा : डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर कृषी स्वावलंबन योजना 2025: विहिरीसाठी 4 लाख अनुदान, अर्ज कसा कराल?
सवलती:
- 50% सवलत: जनरल विद्यार्थी (2nd व स्लिपर क्लास)
- 75% सवलत: SC/ST विद्यार्थी
- 100% सवलत: घर ते शाळा (मुलींना graduation पर्यंत, मुलांना 12वी पर्यंत)
- 25% सवलत: कार्यशिबिरात सहभागी होणाऱ्यांसाठी Railway Ticket Concession Eligibility
- विद्यार्थ्यांसाठी स्लिपर क्लास तिकीट सवलत: शैक्षणिक दौर्याकरिता विशेष सवलत
सवलतीसाठी आवश्यक कागदपत्रे
- सवलतीसाठीचा Train Concession Form
- सरकारी डॉक्टर सर्टिफिकेट (रुग्ण किंवा दिव्यांगांसाठी)
- शाळा/कॉलेज प्रमाणपत्र
- SC/ST किंवा इतर प्रमाणपत्र (जर लागले तर)
हे ही पाहा : बंधन बँक पर्सनल लोन 2025 – संपूर्ण माहिती | Bandhan Bank Personal Loan Apply Online
IRCTC तर्फे दिलेले मार्गदर्शक नियम
Railway Ticket Concession Eligibility भारतीय रेल्वे IRCTC कन्सेशन गाईडलाइननुसार 23 गटांमध्ये ही सवलत देते. अधिकृत माहिती आणि सवलत अर्जाचे फॉर्म डाउनलोडसाठी खालील लिंक वापरू शकता:
🔗 IRCTC Concession Details
🔗 Vikaspedia Rail Concessions
रेल्वे प्रवास करताना दिव्यांग, विद्यार्थी, गंभीर रुग्ण, संशोधन अभ्यासक, वर्क कॅम्पचे सदस्य इ. अनेकांना रेल्वेकडून मोठी सवलत मिळते. ही माहिती गरजूंपर्यंत पोहोचवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
ही सवलत फक्त तिकीट दरांवर लागू होते आणि तुमच्याकडे योग्य कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे.
हे ही पाहा : निराधार योजनेतील थकीत अनुदान थेट खात्यात जमा – जाणून घ्या सविस्तर माहिती
CTA (Call-To-Action):
✅ ह्या सवलतीचा लाभ घ्यायचा असल्यास तुमच्याकडे योग्य सर्टिफिकेट आणि ट्रेन तिकिट कन्सेशन फॉर्म असावा.
✅ ही माहिती जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत शेअर करा – खासकरून ज्यांना गरज असून माहिती नाही.
✅ अधिकृत IRCTC किंवा रेल्वे स्टेशनवर सवलत अर्ज आणि नियमांबद्दल चौकशी करा. Railway Ticket Concession Eligibility