what is sale deed in property खरेदी खत (Sale Deed) म्हणजे काय? मालमत्ता खरेदी-विक्री करताना खरेदी दस्त का महत्त्वाचा आहे, कोणती कागदपत्रं लागतात, नोंदणी व मुद्रांक शुल्क याबद्दल सविस्तर माहिती जाणून घ्या.
what is sale deed in property
मित्रांनो, खरेदी खत (Sale Deed) हा मालमत्ता खरेदी-विक्री करताना तयार होणारा सर्वात महत्त्वाचा कायदेशीर दस्तावेज आहे. विक्रेत्याकडून खरेदीदाराकडे मालकी हक्क अधिकृतपणे हस्तांतरित करण्यासाठी या दस्ताची नोंदणी केली जाते.
जमीन, घर, फ्लॅट, दुकान किंवा कोणतीही स्थावर मालमत्ता खरेदी करताना सेल डीडची नोंदणी उपनिबंधक कार्यालयात करणे कायदेशीर दृष्ट्या बंधनकारक आहे.
विक्री करार आणि खरेदी दस्त यातील फरक
- विक्री करार (Agreement to Sale): मालमत्ता विकण्याचा प्राथमिक करार, ज्यामध्ये अटी-शर्ती लिहिल्या जातात.
- खरेदी दस्त (Sale Deed): अंतिम करार ज्यामध्ये मालकी हस्तांतरण होते. what is sale deed in property
खरेदी खत का महत्त्वाचं आहे?
- मालमत्तेची कायदेशीर मालकी स्पष्ट करते
- भविष्यातील वाद टाळते
- बँक कर्जासाठी आवश्यक
- विक्री मूल्य, अटी, ताबा याबाबत अधिकृत पुरावा
खरेदी खतासाठी आवश्यक कागदपत्रं
खरेदीदाराकडून आवश्यक कागदपत्रं:
- आधार कार्ड / पॅन कार्ड
- पासपोर्ट साईझ फोटो
- पत्ता पुरावा
- उत्पन्न प्रमाणपत्र (लागल्यास)
विक्रेत्याकडून आवश्यक कागदपत्रं:
- मालकी हक्काचे दस्तावेज
- जुने नोंदणीकृत करार
- कर भरल्याच्या पावत्या
- बोजा प्रमाणपत्र (Encumbrance Certificate)
- नाहरकत प्रमाणपत्र (NOC) what is sale deed in property
- वीज व पाणी बिल पावत्या
खरेदी खतामध्ये कोणते मुद्दे असावेत?
- खरेदीदार आणि विक्रेत्याची नावं व ओळखपत्र तपशील
- मालमत्तेचे संपूर्ण वर्णन (क्षेत्रफळ, मोजमाप, ठिकाण)
- खरेदी किंमत व पेमेंटची माहिती
- आगाऊ रक्कमेचा उल्लेख
- ताबा देण्याची तारीख
- सर्व कर/थकबाकीची जबाबदारी
- विक्रीस दोन साक्षीदारांची नोंद
मुद्रांक शुल्क व नोंदणी शुल्क
- साधारणतः मालमत्तेच्या मूल्याच्या ५% – १०% दरम्यान मुद्रांक शुल्क लागू होतं.
- याशिवाय नोंदणी शुल्क वेगळं भरावं लागतं. what is sale deed in property
- शुल्क ग्रामीण, शहरी व मेट्रो भागांनुसार बदलतं.
👉 अधिकृत शुल्क तपासा: महासार्वजनिक नोंदणी व मुद्रांक विभाग
वजन कमी करण्यासाठी घरगुती उपाय | Weight Loss Tips in Marathi | लठ्ठपणा कमी करण्याचे सोपे मार्ग
खरेदी खत हरवल्यास काय करावं?
- तात्काळ FIR नोंदवा
- “न सापडल्याचे प्रमाणपत्र” (Non-traceable certificate) मिळवा
- स्थानिक वृत्तपत्रात हरवलेबद्दल जाहिरात द्या
- उपनिबंधक कार्यालयातून प्रमाणित प्रत मिळवा
कायदेशीर टिप्स
- खरेदी दस्त तयार करताना वकिलाचा सल्ला घ्यावा
- बिल्डर/डेव्हलपरकडून फ्लॅट घेताना – बिल्डिंग प्लॅन मंजूर आहे का ते तपासा
- गृहनिर्माण सोसायटीकडून NOC घ्या what is sale deed in property
- सर्व थकबाकी (घरकर, पाणी बिल, वीज बिल) भरली आहे का हे तपासा
FAQ – वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
प्रश्न १: खरेदी खत नोंदवणं बंधनकारक आहे का?
👉 होय, नोंदणीशिवाय खरेदी कायदेशीर मानली जात नाही.
प्रश्न २: खरेदी दस्ताशिवाय गृहकर्ज मिळेल का?
👉 नाही, बँकांना मूळ खरेदी दस्त आवश्यक असतो.
प्रश्न ३: खरेदी खत तयार करताना वकिलाची मदत घ्यावी का?
👉 नक्कीच, कारण छोट्या चुका भविष्यात मोठे वाद निर्माण करू शकतात.
भोगवटदार वर्ग दोन जमिनींचे वर्ग एक मध्ये रूपांतर – महाराष्ट्र शासनाचा 2025 नवा कायदा
what is sale deed in property मालमत्ता खरेदी-विक्री हा प्रत्येकासाठी महत्त्वाचा निर्णय असतो. खरेदी खत (Sale Deed) हा केवळ एक दस्तावेज नसून भविष्यातील मालकी हक्काचा कायदेशीर पुरावा असतो. त्यामुळे कोणतीही मालमत्ता खरेदी करताना कायदेशीर प्रक्रियेचे पालन करून खरेदी दस्त नोंदवणं अत्यंत गरजेचं आहे.
👉 अधिक माहितीसाठी भेट द्या: https://igrmaharashtra.gov.in