maharashtra mahasul Sarvekshan जमीन सर्वेक्षण म्हणजे नक्की काय? मोजणी केल्याने शेतकऱ्यांना नक्की कोणती फायदेशीर माहिती मिळते? ड्रोन, उपग्रह आणि भूजल तपासणीचा उपयोग काय? जाणून घ्या जमिनीच्या सर्वेक्षणाचे १० प्रमुख फायदे.
maharashtra mahasul Sarvekshan
जमीन सर्वेक्षण म्हणजे जमिनीची मोजणी करून तिच्या भौगोलिक, भौतिक व नैसर्गिक घटकांची माहिती मिळवणे. ही माहिती नोंदवून भविष्यातील शेती नियोजन, सिंचन पद्धती, जमीन समतलीकरण आणि पीक योजना ठरवण्यासाठी वापरली जाते.
👉सविस्तर माहितीसाठी क्लिक करा👈
जमिनीच्या सर्वेक्षणाचे १० महत्वाचे फायदे
- 1. ✅ बांधाची अचूक माहिती मिळते
- शेतकऱ्याला आपल्या जमिनीचे अचूक मोजमाप व सीमारेषा समजतात, जे वादविवाद टाळण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे असते. maharashtra mahasul Sarvekshan
- 2. 🌾 शेती नियोजन सुलभ होते
- उंचसखलपणा, मातीचा पोत, पाण्याचा प्रवाह यावरून योग्य सिंचन आणि पिकांची निवड शक्य होते.
- 3. 📐 जमीन समतलीकरणासाठी मार्गदर्शन
- जमिनीचा उतार व निचरा पाहून समतल करायची गरज आहे का, हे ठरवता येते. यामुळे पाण्याचा योग्य वापर होतो.
- 4. 🚜 सिंचनासाठी योग्य योजना
- पाण्याच्या स्त्रोतांपासून शेतापर्यंतचं अंतर, प्रवाहाची दिशा आणि अडथळे पाहून ड्रिप किंवा स्प्रिंकलर प्रणाली निवडता येते.
- 5. 🧪 माती परीक्षणासाठी योग्य आधार
- मातीच्या प्रकारानुसार कोणती खते, सेंद्रिय द्रव्ये किंवा शेती पद्धती वापराव्यात हे ठरवता येते.
हे ही पाहा : फेरफार नोंदीसंदर्भात महसूल विभागाचा निर्णय: हरकतींवर आता मंडळ अधिकारी देतील थेट निर्णय
- 6. 🌊 भूजल सर्वेक्षण व पाण्याची उपलब्धता
- भूगर्भातील पाण्याची पातळी, विहिरींची जागा आणि पाण्याचा साठा कसा आहे हे समजते.
- 7. 🌳 नैसर्गिक वनस्पतींची नोंद
- झाडेझुडपे, गवत, उगम नाले यांची माहिती मिळवता येते, जे जैवविविधता जपण्यासाठी महत्त्वाचे आहे.
- 8. 🛰️ ड्रोन व उपग्रहाद्वारे अचूक माहिती
- आता GPS, GIS, ड्रोन, सॅटेलाईट इमेजेस वापरून जमिनीची सखोल मोजणी शक्य आहे.
- 9. 📊 गुंतवणूक व विक्रीसाठी उपयोग
- जमिनीचे क्षेत्र, टोपोग्राफी आणि वापरासाठी तयार असलेली माहिती असल्यामुळे गुंतवणूकदार व खरेदीदारासाठी विश्वासार्ह डेटा मिळतो. maharashtra mahasul Sarvekshan
- 10. 🔐 शासकीय योजनांचा लाभ घेणे सोपे
- PM-Kisan, सिंचन योजना, जमीन विकास योजना यासाठी मोजणीची अचूक नोंद आवश्यक असते.
👉अखेर प्रतीक्षा संपली, धान बोनस खात्यात जमा होण्यास सुरुवात👈
जमिनीचे आधुनिक सर्वेक्षण कसे होते?
| पद्धत | साधन | फायदे |
|---|---|---|
| पारंपरिक | मोजणी साखळी, पट्टे | कमी खर्च, कमी अचूकता |
| डिजिटल मोजणी | DGPS मशीन | अचूक नकाशे, सीमारेषा स्पष्ट |
| ड्रोन सर्वेक्षण | UAV ड्रोन | हवाई दृश्य, 3D नकाशे |
| उपग्रह सर्वेक्षण | सॅटेलाईट इमेज | मोठ्या भागासाठी योग्य |
हे ही पाहा : जावयाला सासरच्या संपत्तीत हक्क नाही – कायदेशीर निर्णय व स्पष्टीकरण
महाराष्ट्र शासनाचं सर्वेक्षण उपक्रम
- SVAMITVA योजना: मालमत्तेची मोजणी करून मालमत्ताधारकांना स्वामित्व मिळवून देण्याचा उपक्रम.
- महसूल विभागाची मोजणी: गावपातळीवर डिजिटल मोजणी सुरू.
शेतकऱ्यांसाठी सल्ला
शेतजमीन खरेदी किंवा विक्री करताना जमिनीची DGPS मोजणी करून घ्या.
शेतात नवीन सिंचन प्रकल्प राबवायचा असेल, तर भूजल सर्वेक्षण करूनच योजना ठरवा.
जमीन समतल करताना ड्रोन सर्वेक्षणाचा वापर करा – यामुळे पाण्याचा योग्य निचरा शक्य होतो.
हे ही पाहा : मोजणी दरम्यान शेजाऱ्यांचा विरोध: कायदेशीर मार्ग आणि शेतकऱ्यांसाठी संपूर्ण मार्गदर्शक
maharashtra mahasul Sarvekshan जमीन सर्वेक्षण ही शेतकऱ्यांसाठी केवळ मोजणी नाही, तर ती शेतीतील निर्णयक्षमतेचा आधार आहे. आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून मोजणी केल्यास जमीन विक्री, सिंचन, पीक नियोजन, पर्यावरण संरक्षण या सर्व बाबींसाठी ते अमूल्य साधन ठरू शकते.