hawaman andaj महाराष्ट्रातील खरीप पेरणीसाठी हवामानाचा सखोल विश्लेषण. पावसाच्या अंदाजानुसार योग्य वेळेची निवड, पेरणीसाठी आवश्यक तयारी, बियाणे व खत व्यवस्थापन आणि शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त सल्ले.
hawaman andaj
मागील १-२ महिन्यांपासून महाराष्ट्रातील विविध भागांत पूर्वमान्सून स्वरूपात जोरदार पावसाची नोंद झाली. अनेक तलाव भरले, नद्यांना पूर आले, ओढे वाहू लागले, काही भागांत शेतांमधूनही पाणी वाहतंय.
विशेष म्हणजे रोहिणी नक्षत्र पावसाळी स्वरूपात गेले. दरवर्षी साधारणतः 1 जूनच्या आसपास मान्सून महाराष्ट्रात दाखल होतो, पण यंदा 24-25 मे रोजीच मान्सून दाखल झाला. मात्र, नंतर काही हवामान प्रणाली थंड झाल्यामुळे प्रगती मंदावली.
👉शासनाच्या अधिकृत पोर्टलहून जाणून घ्या पेरणी कधी करावी?👈
पेरणीची योग्य वेळ आणि मृग नक्षत्राचे महत्त्व
hawaman andaj शेतकऱ्यांपुढे मुख्य प्रश्न असतो: पेरणी कधी करावी?
यावर उत्तर देताना एक गोष्ट लक्षात घ्या – मृग नक्षत्र पावसावर आधारित पेरणी फार प्रभावी ठरते. जर मृग नक्षत्रात पावसाची सुरुवात झाली, तर त्या नंतरचे 3-4 दिवस पेरणीसाठी योग्य मानले जातात.
तसेच, काही भागांत अद्यापही ओलसर स्थिती नाही. त्यामुळे ओलावा तपासणी करणे अत्यंत गरजेचे आहे. मातीचा ओलावा पुरेसा असेल तरच पेरणी करा, अन्यथा दुबार पेरणीची वेळ येऊ शकते.
हे ही पाहा : वेगवान सुरुवातीनंतर थबकलेली वाटचाल – शेतकऱ्यांसाठी काय परिणाम?
IMD चा हवामान अंदाज आणि हवामान अलर्ट
हवामान विभाग (IMD) चा अंदाज सांगतो की जून महिन्यात राज्यात 106% पाऊस होण्याची शक्यता आहे, म्हणजेच सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस.
👉 IMD अधिकृत संकेतस्थळ: mausam.imd.gov.in
hawaman andaj मात्र, हे लक्षात घ्या – 106% टक्केवारी पावसाची पूर्ण राज्यात एकसंध वितरण दाखवत नाही. एका दिवशी मोठा पाऊस झाला तरी आकडेवारी पूर्ण होऊ शकते. त्यामुळे हवामान अलर्ट पाहणं महत्त्वाचं आहे.
उदाहरणार्थ, पुणे, सातारा, औरंगाबाद या भागांत सध्या ऑरेंज अलर्ट आहे. तर नांदेड, बुलढाणा, धुळे या भागात पावसात खंड पडण्याची शक्यता आहे.
👉सरकारी दाखल्यांसाठी आता दुप्पट पैसे मोजावे लागणार👈
ओलावा तपासणी कशी करावी?
- पेरणीपूर्वी शेतात जाऊन 4-6 इंच माती खोदून पहा
- जर माती घट्ट चिकट वाटत असेल तर पाणी साठलेलं आहे
- जर माती भुसभुशीत असेल तर अधिक पाऊसाची वाट पाहा
- ओलावा तपासणी ही एक महत्त्वाची प्रक्रिया आहे आणि ती नजरचुकीने करू नका
हे ही पाहा : PM किसान योजना 2025: 20वा हप्ता आणि लाभार्थ्यांसाठी विशेष मोहीम
बियाणे व खतांची तयारी कधी करावी?
hawaman andaj हवामान विभागाने जरी 6 ते 10 जून दरम्यान जोरदार पावसाचा अंदाज वर्तवला असला, तरी पेरणीची घाई करू नका. या दरम्यान, बियाणे तयारी आणि खतांची तयारी करून ठेवा:
बियाणे तयारी:
- स्थानिक हवामानास योग्य अशी बियाण्यांची निवड करा
- बीजप्रक्रिया करून बियाण्यांचा अंकुरण दर वाढवा
- पुरेशा प्रमाणात बियाण्याचा साठा ठेवा
खतांची तयारी:
- जमिनीच्या तपासणीनुसार खतांचा पुरवठा करा
- सेंद्रिय व जैविक खतांचा वापर विचारात घ्या
- खतांच्या साठ्याची यादी तयार ठेवा
हे ही पाहा : मान्सून 2025 अंदाज मान्सून 2025 हवामान अंदाज: महाराष्ट्रात अतिवृष्टीची शक्यता | IMD Official Report
मान्सूनचे विभागवार वितरण
hawaman andaj सध्या महाराष्ट्रात कोकण, घाटमाथा आणि पश्चिम किनारपट्टीवर पाऊस सक्रिय आहे. मात्र विदर्भ, मराठवाडा, खानदेश या भागांत पावसाचा वेग मंद आहे.
उदाहरणार्थ:
- नाशिक, नगर आणि बीड जिल्ह्यांत वापसा अद्याप सुरु नाही
- धुळे, नंदुरबार, बुलढाणा जिल्ह्यांमध्ये 15-20 जूननंतरच वापसा अपेक्षित आहे
हे ही पाहा : शेतजमिनीच्या वाटणीपत्रास लागणारी नोंदणी फी माफ; मंत्रिमंडळाच्या महत्त्वाच्या निर्णयांची संपूर्ण माहिती
शेतकऱ्यांसाठी अंतिम मार्गदर्शन
- 10 जूनपूर्वी पेरणी करू नये — हे हवामान तज्ज्ञांचे स्पष्ट मत आहे
- ओल तपासूनच पेरणी करा — दुबार पेरणी टाळण्यासाठी
- मृग नक्षत्राच्या नंतरचे पावसाचे दिवस निवडा
- IMD च्या हवामान अलर्ट वर लक्ष ठेवा
- बियाणे आणि खतांची तयारी करून ठेवा
hawaman andaj 2025 मध्ये मान्सूनच्या सुरुवातीच्या दिवसांत प्रचंड अस्थिरता आहे. पूर्व मान्सूनमध्ये खूप पाऊस झाल्यामुळे जून महिन्यात खंड होण्याची शक्यता हवामानशास्त्रज्ञांनी वर्तवली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी पेरणीसाठी ओलाव्यावर, हवामान अलर्ट्सवर आणि स्थानिक परिस्थितीवर भर देऊन निर्णय घ्यावा.
हे ही पाहा : महाराष्ट्र बियाणे अनुदान योजना 2025: शेतकऱ्यांसाठी 100% अनुदानावर बियाणे वितरण