dairy farming schemes राज्य शासनाच्या 31 जुलै 2025 रोजीच्या शासन निर्णयानुसार, पशुसंवर्धन विभागाला कृषी समकक्ष दर्जा देण्यात आला आहे. जाणून घ्या कोणते फायदे मिळणार आहेत पशुपालकांना आणि कोणते उद्योग होतील लाभार्थी.
dairy farming schemes
राज्य शासनाने दिनांक 31 जुलै 2025 रोजी एक ऐतिहासिक निर्णय घेत पशुसंवर्धन विभागाला कृषी समकक्ष दर्जा दिला आहे. यामुळे राज्यातील सुमारे 60 लाख पशुपालक कुटुंबांना थेट फायदा मिळणार आहे.
हा शासन निर्णय पाहण्यासाठी अधिकृत लिंक:
👉 https://maharashtra.gov.in

👉योजनेचा लाभ घेण्यासाठी क्लिक करा👈
कृषी सकल उत्पन्नातील पशुपालनाचा वाटा
dairy farming schemes राज्याच्या सकल उत्पादनामध्ये कृषी क्षेत्राचा 12% वाटा असून त्यापैकी 24% वाटा पशुजन्य उत्पादनाचा आहे. ही आकडेवारीच स्पष्ट करते की पशुसंवर्धन व्यवसाय राज्याच्या अर्थव्यवस्थेसाठी किती महत्त्वाचा आहे.
10 जुलै 2025 च्या मंत्रिमंडळ निर्णयानुसार मंजुरी
10 जुलै 2025 रोजी झालेल्या मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत पशुपालन व्यवसायांना कृषी समकक्ष दर्जा देण्यास मंजुरी देण्यात आली. त्यानुसारच शासन निर्णय 31 जुलै रोजी निर्गमित झाला आहे.
महाराष्ट्रातील पशुधनाची आकडेवारी
- गायवर्गीय पशुधन: 1 कोटी 39,92,304
- मैसवर्गीय पशुधन: 56,03,692
- एकूण पशुधन: 1 कोटी 95,95,000
हे ही पाहा : पीक विमा योजना 2025: योजना सुरू, पण शेतकऱ्यांचा विश्वास नाही! कारणे, समस्यांवर प्रकाश आणि उपाय
किती कुटुंबांचा आधार?
dairy farming schemes राज्यभरात 60 लाखांहून अधिक कुटुंबे पशुपालन व्यवसायातून अर्थाजन करत आहेत. यामुळे या निर्णयाचा सरळ परिणाम ग्रामीण अर्थव्यवस्थेवर होणार आहे.
लघु व मध्यम स्वरूपाचे पशु व्यवसाय – पात्रता निकष
🐓 लघु व्यवसाय
- 10,000 मांसल पक्षी
- 25,000 अंड्यांचे कुकुट उद्योग
- 50 दुधाळ जनावरे
- 200 शेळी/मेंढी
- 100 वराह (डुक्कर पालन)
🐐 मध्यम व्यवसाय
- 25,000 मांसल पक्षी
- 50,000 अंडी उत्पादन
- 100 दुधाळ जनावरे
- 500 शेळी/मेंढी
- 200 पेक्षा जास्त वराह पालन

👉शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी! अखेर या जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांची नुकसान भरपाई मंजूर👈
या व्यवसायांना मिळणार आहे कृषी समकक्ष दर्ज्याचे फायदे
पात्र व्यवसाय
- 25,000 मांसल कुकुट पक्षी
- 50,000 अंडी उत्पादन
- 45,000 क्षमतेचे हॅचरी युनिट
- 100 पर्यंत दुधाळ जनावरे
- 500 पर्यंत शेळी-मेंढी गोट
- 200 पर्यंत वराह पालन
💡 लक्षात ठेवा:
ब्रीडर कुकुट पालन व पशुजन्य उत्पादन प्रक्रिया उद्योग हे अनुदेय लाभासाठी पात्र नाहीत.
वीज सवलत – कृषी वर्गवारीतून वीज दर आकारणी
dairy farming schemes या निर्णयानुसार, वीज दर आता कृषी वर्गवारीप्रमाणे आकारले जाणार आहेत. यामुळे:
- कुकुटपालन
- गायी, म्हशी, शेळ्या
- वराह पालन
या सर्व व्यवसायांना कृषीप्रमाणे मोफत वीज किंवा कमी दरात वीज मिळणार आहे.
हे ही पाहा : धाराशीव, संभाजीनगर, धुळे जिल्ह्यांच्या शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक बातमी – 308 कोटींची नुकसान भरपाई मंजूर
सौर ऊर्जेवर अनुदान
पशुपालन व्यवसायासाठी लागणाऱ्या:
- सौर उर्जा पंप
- सौर उर्जा संच
या सर्वांवर कृषी प्रमाणे अनुदान दिले जाणार आहे. हे अनुदान सौर ऊर्जा योजनेच्या दरावर आधारित असेल.
ग्रामपंचायत करात सवलत
dairy farming schemes आतापर्यंत पशुपालन व्यवसायाला स्वतंत्र व्यवसाय समजून वेगळा ग्रामपंचायत कर आकारला जात होता. आता:
- हा व्यवसाय कृषी व्यवसाय म्हणून गणला जाणार आहे
- एकसमान ग्रामपंचायत कर दर राज्यभर लागू होणार आहे
कर्जावरील व्याज सवलत – पंजाबराव देशमुख योजना अंतर्गत
पशुपालकांना आता खेळत्या भांडवलासाठी घेतलेल्या कर्जावर मिळणार आहे:
- 4% पर्यंत व्याज सवलत
- ही सवलत पंजाबराव देशमुख व्याज सवलत योजने अंतर्गत मिळेल

हे ही पाहा : PM किसान सन्मान निधीचा 20 वा हप्ता 2 ऑगस्ट 2025 रोजी – शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण अपडेट
पशुपालकांसाठी काय लाभ? – संक्षिप्त यादी
लाभाचा प्रकार | माहिती |
---|---|
वीज सवलत | कृषी दरप्रमाणे वीज आकारणी |
सौर ऊर्जेवर अनुदान | सौर पंप व संचावर सवलत |
ग्रामपंचायत कर | कृषी दराप्रमाणे कर |
व्याज सवलत | 4% पर्यंत कर्जावरील व्याज सवलत |
एक मोठा दिलासा पशुपालकांसाठी
dairy farming schemes या निर्णयामुळे राज्यातील लाखो पशुपालकांना आर्थिक आधार मिळणार आहे. सवलतीमुळे:
- उत्पादन खर्च कमी होईल
- नफा वाढेल
- व्यवसाय विस्तारला जाईल
राज्यात पायाभूत सुविधा वाढतील आणि ग्रामीण अर्थव्यवस्था मजबूत होईल.
हे ही पाहा : ही शेती नाहीये… ही आहे ‘नोट छापण्याची मशीन’: २०२५ मधील सर्वाधिक नफा देणाऱ्या शेती संधी