Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025 20 ऑगस्ट 2025 रोजी महाराष्ट्र शासनाने भोगवटदार वर्ग दोनच्या जमिनी वर्ग एकमध्ये रूपांतरित करण्याबाबत नवीन जीआर जारी केला. संपूर्ण नियम, अटी व अर्ज प्रक्रिया जाणून घ्या.
महाराष्ट्र शासनाने 20 ऑगस्ट 2025 रोजी एक महत्त्वपूर्ण जीआर (Government Resolution) काढला आहे. या जीआरनुसार, राज्यातील भोगवटदार वर्ग दोनच्या तसेच भाडेपट्ट्याने कब्जे हक्काने धारण केलेल्या जमिनी वर्ग एकमध्ये रूपांतरित करण्याबाबतच्या मार्गदर्शक सूचना जारी करण्यात आल्या आहेत.
Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025
यापूर्वी 8 मार्च 2019 आणि 27 मार्च 2023 रोजी अशा स्वरूपाचा निर्णय घेण्यात आला होता, परंतु कार्यकाळ संपल्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांचे अर्ज प्रलंबित राहिले. त्यामुळेच शासनाने 4 मार्च 2025 रोजी पुन्हा मंजुरी देऊन महाराष्ट्र जमीन महसूल भोगवटदार वर्ग दोन आणि भाडेपट्ट्याने कब्जे हक्काने प्रदान केलेल्या जमिनी वर्ग एकमध्ये रूपांतरित करण्यासाठी “नियम 2025” लागू केले.
भोगवटदार वर्ग एक व वर्ग दोन म्हणजे काय?
- भोगवटदार वर्ग एक जमीन – वारसाहक्काने, विक्रीस पात्र, कायमस्वरूपी मालकीची जमीन.
- भोगवटदार वर्ग दोन जमीन – शासनाने विशिष्ट उद्देशासाठी भाडेपट्ट्याने किंवा अटींवर दिलेली जमीन, ज्यामध्ये विक्री अथवा वापरावर मर्यादा असतात. Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025
👉 थोडक्यात, वर्ग एक जमिनीवर मालकी हक्क मजबूत तर वर्ग दोन जमिनीवर शासनाचे नियंत्रण असते.
जीआर 2025 मधील मुख्य मुद्दे
1. प्रलंबित अर्जांचा विचार
- नवीन नियम लागू होण्यापूर्वी दाखल झालेले आणि प्रलंबित असलेले सर्व अर्ज विचारात घेतले जाणार.
- अधिमूल्याची रक्कम न भरल्यामुळे प्रलंबित अर्जांना नवीन अधिमूल्य दर लागू होणार. Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025
2. अधिमूल्य भरणा प्रक्रिया
- शासनाने ठरवलेल्या दरांनुसार अधिमूल्य आकारले जाईल.
- अधिमूल्य भरल्याशिवाय वर्ग एकमध्ये रूपांतरण होणार नाही.
3. अपवादात्मक प्रकरणे
- सार्वजनिक सोई सुविधा, अत्यावश्यक सेवा, केंद्र/राज्य शासकीय विभाग, महामंडळ यांना दिलेल्या जमिनी वर्ग एकमध्ये रूपांतरित होणार नाहीत. Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025
- सीलिंग कायद्यातील जमीन (1961 अधिनियम) यामध्ये समाविष्ट नाही.
4. निवासी व मिश्र वापराच्या जमिनी
- निवासी, वाणिज्यिक, औद्योगिक अथवा मिश्र वापरासाठी दिलेल्या जमिनी रूपांतरित करताना शासनाने ठरवलेल्या अधिमूल्य दरानुसार शुल्क आकारले जाईल.
5. जिल्हाधिकारी स्तरावरील जबाबदारी
- जिल्हाधिकारी कार्यालयाने प्राप्त झालेल्या अर्जावर जास्तीत जास्त 3 महिन्यांच्या आत निर्णय घ्यावा.
- क्षेत्रीय अधिकाऱ्यांनी नियमांचे काटेकोर पालन करणे बंधनकारक.
अर्ज प्रक्रिया
ऑनलाईन अर्ज
- महाराष्ट्र शासन अधिकृत संकेतस्थळ ला भेट द्या
- जमीन महसूल विभाग निवडा
- भोगवटदार वर्ग दोन ते वर्ग एक रूपांतरण अर्ज फॉर्म भरा
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- अधिमूल्य भरा आणि सबमिट करा
ग्रामपंचायत हद्दीत जमीन खरेदी करण्यापूर्वी जाणून घ्या या गोष्टी
ऑफलाईन अर्ज
- संबंधित तहसील कार्यालय किंवा जिल्हाधिकारी कार्यालयात अर्ज दाखल करा
- जमीन नोंदणी, भाडेपट्टा करार, आधारकार्ड इ. कागदपत्रे जमा करा
- अधिमूल्याची रक्कम भरल्यानंतर प्रक्रिया पूर्ण होते Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025
आवश्यक कागदपत्रे
- 7/12 उतारा
- भाडेपट्टा करारनामा
- अर्जदाराचा आधारकार्ड
- ओळखपत्र (पॅन कार्ड/राशन कार्ड)
- अधिमूल्य रक्कम भरण्याचा पुरावा
जीआर 2025 चे फायदे
- प्रलंबित अर्ज निकाली काढले जातील
- शेतकऱ्यांना वर्ग एकचा हक्क मिळेल
- जमीन व्यवहार पारदर्शक आणि कायदेशीर होतील
- शेतकऱ्यांना जमीन तारण ठेवून कर्ज घेणे सोपे होईल
- शासनाच्या मार्गदर्शक सूचनांमुळे संभ्रम दूर होईल
कोणत्या जमिनी वर्ग एकमध्ये रूपांतरित होऊ शकत नाहीत?
- सार्वजनिक सोई सुविधा किंवा अत्यावश्यक सेवांसाठी दिलेल्या जमिनी
- शासकीय विभाग/महामंडळाला दिलेल्या जागा Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025
- महाराष्ट्र शेतजमीन धारणेची कमाल मर्यादा अधिनियम 1961 अंतर्गत जमिनी
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
1. वर्ग दोन जमीन वर्ग एकमध्ये रूपांतरित करण्यासाठी अधिमूल्य किती?
➡️ अधिमूल्य शासनाने ठरवलेल्या 2025 च्या दरानुसार भरावे लागेल.
2. प्रलंबित अर्जदारांना नवीन नियम लागू होतात का?
➡️ होय, प्रलंबित अर्जांनाही 2025 नियम लागू होतील.
3. रूपांतरणासाठी कालावधी किती?
➡️ अर्ज दाखल झाल्यानंतर जास्तीत जास्त 3 महिन्यात जिल्हाधिकारी निर्णय घेतील.
4. अर्ज कुठे करायचा?
➡️ महाराष्ट्र शासन संकेतस्थळ किंवा जिल्हाधिकारी कार्यालयात.
जमीन नसतानाही नोंद मिळाली तर ती आपल्या नावावर कशी करावी? – संपूर्ण मार्गदर्शक
Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025 20 ऑगस्ट 2025 रोजीच्या शासन निर्णयामुळे भोगवटदार वर्ग दोन आणि भाडेपट्ट्याने कब्जे हक्काने धारण केलेल्या जमिनी वर्ग एकमध्ये रूपांतरित करण्याची प्रक्रिया सुलभ व पारदर्शक झाली आहे.
या निर्णयामुळे शेतकरी व जमिनीचे हक्कधारक यांना मोठा फायदा होणार असून शासनाच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार प्रलंबित अर्ज निकाली काढले जातील. Bhogwatdar land conversion Maharashtra GR 2025