panchnama for crop loss महाराष्ट्रात २२ ते २३ ऑगस्ट दरम्यान अतिवृष्टीमुळे शेतकऱ्यांच्या खरीप पिकांचे मोठे नुकसान झाले आहे. जाणून घ्या कोणत्या जिल्ह्यांना रेड, ऑरेंज आणि येलो अलर्ट देण्यात आला आहे, पंचनामा प्रक्रिया कशी चालू आहे आणि शेतकऱ्यांना शासनाकडून मदत कशी मिळणार आहे.
panchnama for crop loss
मित्रांनो, गेल्या काही दिवसांपासून महाराष्ट्रात पावसाने थैमान घातले आहे. हवामान विभागाने भारतीय हवामान विभाग (IMD) यांच्यामार्फत दिलेल्या अंदाजानुसार, २२ ते २३ ऑगस्टपर्यंत अनेक जिल्ह्यांमध्ये रेड अलर्ट, ऑरेंज अलर्ट आणि येलो अलर्ट घोषित करण्यात आले आहेत.
यामुळे खरीप हंगामात शेतकऱ्यांच्या पिकांचे मोठे नुकसान झाले असून, नुकसान भरपाई आणि शासन मदतीची अपेक्षा वाढली आहे.
कोणते जिल्हे सर्वाधिक प्रभावित?
panchnama for crop loss या अतिवृष्टीमुळे महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांना मोठ्या प्रमाणात फटका बसला आहे.
- सोलापूर जिल्हा – उत्तर सोलापूर, दक्षिण सोलापूर, अक्कलकोट, बार्शी, सांगोला
- धाराशिव जिल्हा – पावसाने मोठ्या प्रमाणात झोडपला आहे
- बीड जिल्हा – खरीप पिकांचे नुकसान स्पष्ट दिसत आहे
- छत्रपती संभाजीनगर – मोठ्या प्रमाणावर शेती व फळबागांचे नुकसान
- लातूर, नांदेड, परभणी, हिंगोली, वाशिम, बुलढाणा, अकोला – अतिवृष्टीमुळे शेती उद्ध्वस्त
- अमरावती (चांदोर बाजार भाग) – पावसामुळे फळबागांचे मोठे नुकसान
👉 या सर्व भागांत धान, सोयाबीन, कापूस, मका, उडीद, मूग या खरीप पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे.
पीक पंचनामा करण्यासाठी क्लिक करा
नुकसानग्रस्त पिके व शेतकऱ्यांची परिस्थिती
panchnama for crop loss आधीच झालेल्या पावसामुळे अनेक ठिकाणी शेतकरी आर्थिक संकटात सापडले आहेत.
- खरीप पिकांचे नुकसान: भात, ज्वारी, मका, सोयाबीन, कापूस यासारखी पिके उखडून गेली आहेत.
- फळबागांचे नुकसान: द्राक्ष, डाळिंब, केळी, आंबा यांचे उत्पादन घटले आहे.
- जमिनीची धूप: माती वाहून गेल्याने पुढील पेरणीवर परिणाम होणार.
हे नुकसान लक्षात घेता शेतकऱ्यांच्या मनात एकच प्रश्न आहे – “शासनाकडून मदत कधी मिळणार?”
पंचनामा प्रक्रिया सुरु – शासनाकडून पावले
panchnama for crop loss या पार्श्वभूमीवर शासन आणि स्थानिक लोकप्रतिनिधी सक्रिय झाले आहेत.
- धाराशिवचे खासदार ओमराजे निंबाळकर यांनी जिल्हाधिकाऱ्यांना पत्र लिहून पंचनामा करण्याची मागणी केली.
- बीडचे खासदार बजरंग सोनवणे यांनीही मुख्यमंत्री व जिल्हाधिकाऱ्यांकडे लक्ष वेधले.
- स्थानिक शेतकरी संघटना व लोकप्रतिनिधी या सर्वांनी पंचनामा त्वरित करण्याची मागणी केली आहे.
👉 कृषिमंत्र्यांनी काही भागांचा दौरा केला असून उत्तर सोलापूर, दक्षिण सोलापूर, बार्शी, अक्कलकोट आणि धाराशिव जिल्ह्यांत पंचनामा प्रक्रिया सुरु झाली आहे.
ग्रामपंचायत हद्दीत जमीन खरेदी करण्यापूर्वी जाणून घ्या या गोष्टी
शेतकऱ्यांनी पंचनाम्यासाठी काय करावे?
शेतकऱ्यांनी फक्त शासनावर अवलंबून न राहता स्वतःहूनही पुढाकार घेणे गरजेचे आहे.
- स्थानिक कृषी अधिकारी किंवा तलाठी यांच्याशी संपर्क साधा.
- आपल्या पिकांचे फोटो व व्हिडिओ जिओ लोकेशनसह काढून ठेवा.
- NOTCAM अ‍ॅप किंवा शासनमान्य अन्य अ‍ॅप वापरून नोंद ठेवा.
- पंचनामा करताना आपली उपस्थिती सुनिश्चित करा.
- पंचनाम्याची लेखी प्रत मागवून ठेवा.
👉 यामुळे शासनाकडून मिळणारी मदत सरसकट न होता आपल्याला थेट मिळेल.
शेतकऱ्यांना मिळणारी मदत कोणकोणती?
panchnama for crop loss शासनाकडून नुकसानीनुसार विविध प्रकारची मदत देण्यात येणार आहे:
- नुकसान भरपाई रक्कम – पिकानुसार ठराविक दराने मदत
- निविष्ठा अनुदान – बियाणे, खत, औषधे खरेदीसाठी मदत
- कर्जमाफी/कर्जमोरॅटोरियम – कर्जाची मुदतवाढ किंवा माफी
- पीक विमा योजना लाभ – प्रधानमंत्री फसल बीमा योजना अंतर्गत विमा रक्कम
हवामान विभागाचे पुढील अंदाज
भारतीय हवामान विभागाच्या माहितीनुसार, महाराष्ट्रातील अनेक भागांत येत्या काही दिवसांतही मध्यम ते जोरदार पाऊस होण्याची शक्यता आहे.
👉 शेतकऱ्यांनी हवामान अंदाज नियमित पाहत राहावा.
👉 शेतकऱ्यांसाठी IMD चे अधिकृत संकेतस्थळ: mausam.imd.gov.in
ई-पिक पाहणी 2025 DCS Crop Survey 4.0 अपडेट, अचूक पद्धत, फायदे आणि अंतिम तारीख
शेतकऱ्यांसाठी काही महत्त्वाच्या सूचना
- पिकांचे नुकसान कमी करण्यासाठी शेतात पाणी साचू देऊ नका.
- फळबागांमध्ये जमिनीची निचरा व्यवस्था सुधारावी.
- शेतजमिनीचे फोटो व पुरावे सुरक्षित ठेवा.
- स्थानिक कृषी विभागाच्या सूचना पाळा.
panchnama for crop loss महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये झालेल्या अतिवृष्टीमुळे शेतकऱ्यांची मोठ्या प्रमाणावर हानी झाली आहे. शासनाने पंचनामा प्रक्रिया सुरु केली असली तरी शेतकऱ्यांनी स्वतःची जबाबदारी ओळखून योग्यवेळी फोटो, नोंदी ठेवणे आणि पंचनाम्यात सहभागी होणे गरजेचे आहे.
👉 लवकरच पंचनामे पूर्ण होऊन नुकसानग्रस्त शेतकऱ्यांना मदत मिळेल, अशी अपेक्षा आहे.