documents required for house loan घर किंवा दुकान गहाण ठेवून कर्ज घेण्यापूर्वी या महत्त्वाच्या गोष्टी नक्की वाचा. मॉर्गेज डील, कर्ज अटी, आणि कायदेशीर कागदपत्रांची संपूर्ण माहिती मिळवा.
documents required for house loan
आजच्या काळात मध्यमवर्गीय नोकरदार किंवा व्यवसाय करणाऱ्या व्यक्तींना अनेकदा मुलांचे शिक्षण, व्यवसाय सुरू करणे किंवा इतर वैयक्तिक कारणांसाठी कर्ज घ्यावे लागते. या वेळी ते घर, दुकान किंवा दुसरी मालमत्ता गहाण ठेवतात. पण ही प्रक्रिया सोपी वाटली तरी, तिच्यामागे असलेली कायदेशीरता, कागदपत्रांची पूर्ण माहिती आणि अटी समजून न घेता घेतलेले पाऊल भविष्यात मोठा धोका ठरू शकतो.
जर तुम्हीही गृहकर्ज घेण्याचा विचार करत असाल, तर खाली दिलेली सर्व माहिती नीट वाचूनच पुढे पाऊल टाका.

कर्ज घेताना ‘गहाणखत करार’ का गरजेचा आहे?
documents required for house loan तुम्ही मालमत्ता गहाण ठेवून कर्ज घेत असाल, तर ‘गहाणखत करार’ (Mortgage Deed) हा एक कायदेशीर दस्तऐवज असतो. तो संपूर्ण व्यवहार कायदेशीर करतो.
✅ गहाणखत करारात समाविष्ट असते:
- कर्जाची रक्कम
- व्याजदर
- परतफेडीची मुदत
- कर्ज फेड न झाल्यास कर्जदात्याचे अधिकार
कधीही एखाद्या एजंटकडे किंवा बिनमहत्त्वाच्या दस्तऐवजांवर स्वाक्षरी करू नका. प्रत्येक ओळ नीट वाचून, कायदेशीर सल्ला घेऊनच गहाणखत तयार करा.
हे ही पाहा : खिशात रुपया नाहीये आणि बिझनेस सुरु करायचाय? जाणून घ्या लोन देणाऱ्या खास योजना
गृहकर्जाचे प्रकार — कोणता योग्य?
गृहकर्जाचे दोन प्रमुख प्रकार आहेत:
1. वापराचा हक्क (Right to Use Mortgage)
- मालकी तुमच्याकडेच राहते
- पण वापराचा हक्क आणि भाडे कर्जदात्याकडे
- कर्ज फेड होईपर्यंत घराचा नफा कर्जदात्याला मिळतो
2. साधा गृहकर्ज करार (Simple Mortgage)
- मालकी आणि वापराचा हक्क दोन्ही तुमच्याकडे
- मात्र कागदपत्रे कर्जदात्याकडे असतात
✅ तुमच्या गरजेनुसार आणि आर्थिक स्थितीनुसार कोणता प्रकार योग्य आहे हे समजून घ्या. documents required for house loan

घराच्या कागदपत्रांची वैधता तपासा
घर गहाण ठेवण्यापूर्वी, खालील गोष्टी नक्की तपासा:
- मालकी हक्क स्पष्ट आहे का?
- जुने कर्ज किंवा वाद आहेत का?
- मालमत्तेवर कोणतेही कायदेशीर खटले चालू आहेत का?
- यासाठी Encumbrance Certificate (EC) घ्या — माहितीसाठी अधिकृत लिंक
✅ EC दाखवतो की मालमत्तेवर मागील काही वर्षात कोणतेही कर्ज किंवा वाद होते का. documents required for house loan
कर्जाचे व्याजदर आणि EMI योजनेची माहिती
निश्चित (Fixed) VS फ्लोटिंग (Floating) व्याजदर
- Fixed Interest Rate: स्थिर दर — EMI बदलत नाही
- Floating Rate: बाजार दरावर आधारित — EMI मध्ये बदल शक्य
हे ही पाहा : रेपो दर कपात आणि कर्ज व्याजदर घट: गृहकर्जदारांसाठी मोठी दिलासा बातमी!
✅ EMI प्लॅन समजून घ्या:
- मासिक परतफेडीची रक्कम किती असेल?
- व्याज बदलल्यास EMI वर काय परिणाम होईल?
- वेळेआधी कर्ज फेडल्यास दंड लागेल का?
कर्ज कालावधी आणि अटी स्पष्ट करा
तुमच्या कर्जाची अंतिम मुदत कोणती?
- 10, 15, 20 वर्षांचा कालावधी निवडताना तुमची परतफेडीची क्षमता तपासा. documents required for house loan
वेळेवर हप्ते भरले नाहीत तर काय?
- कर्जदात्याला मालमत्ता जप्त करण्याचा अधिकार असतो का?
- किती महिन्यांचे हप्ते थकले तर मालमत्ता जप्त होऊ शकते?
✅ हे सर्व अटी तुमच्या मॉर्गेज डीलमध्ये स्पष्ट असाव्यात.

हे ही पाहा : शेतकऱ्यांसाठी खुशखबर! आता फार्मर आयडी धारकांना मिळणार ऑनलाईन पीक कर्ज (KCC) – सविस्तर माहिती
कर्ज फेडल्यावर कागदपत्रे परत घेणे
documents required for house loan जेव्हा तुम्ही कर्ज पूर्ण फेडता, तेव्हा:
- No Dues Certificate घ्या
- Title Deed परत मिळवा
- Home Loan Closure Letter मिळवा
- स्थानिक महापालिकेतून नोंदी अपडेट करा
✅ ह्या सर्व गोष्टींमुळे भविष्यात कोणतीही कायदेशीर अडचण येणार नाही.
कायदेशीर सुरक्षा — डीलमध्ये समाविष्ट करा
कर्जाच्या करारामध्ये हे मुद्दे असणे आवश्यक:
- मध्यस्थी किंवा कोर्ट मार्फत वाद सोडवण्याची प्रक्रिया
- मालमत्ता जप्तीबाबत स्पष्ट अटी
- व्याज वाढीबाबत आधीपासून कलम
✅ त्यामुळे, कोणतीही अडचण आल्यास कायदेशीर मार्ग मोकळा राहतो.
हे ही पाहा : आई कर्ज योजना 2025
documents required for house loan घर किंवा दुकान गहाण ठेवून कर्ज घेणे हे मोठे पाऊल असते. केवळ पैशांची गरज म्हणून कोणत्याही अटींवर कर्ज घेणे हे धोकादायक ठरू शकते.
म्हणून “गृहकर्ज घेण्यापूर्वी काय काळजी घ्यावी” हे नीट समजून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
मालमत्ता टिकवून ठेवण्यासाठी आणि आर्थिक अडचणीत न सापडण्यासाठी माहितीपूर्ण निर्णय घ्या.
तुमचा पुढचा टप्पा:
- कर्ज घेताना कायदेशीर सल्ला घ्या
- सर्व अटी समजून घ्या
- कागदपत्रांची पडताळणी करा
- आणि कोणतीही घाई न करता निर्णय घ्या